IT mütəxəssisi (Proqramçı)

İnformasiya texnologiyaları (İT) bu gün həyatımızın ayrılmaz hissəsinə çevrilib. Biz bank əməliyyatlarından tutmuş onlayn alış-verişə, sosial mediadan səhiyyəyə qədər hər sahədə İT-nin təsirini görürük. Bu sahənin inkişafı ilə İT mütəxəssislərinə olan tələbat da sürətlə artır.

İT sahəsində çalışan mütəxəssislər informasiya texnologiyalarının tətbiqi, inkişafı və təhlükəsizliyini təmin etməklə məşğul olurlar. Onlar həm gündəlik həyatda, həm də sənaye və biznes sektorunda innovativ həllər yaradırlar. İT ixtisası üzrə təhsil alan tələbələr müasir informasiya sistemləri, proqram təminatı, şəbəkələr və kibertəhlükəsizlik kimi sahələrdə dərin biliklərə sahib olurlar.

İT İxtisasında Öyrənilən Bacarıqlar

İT sahəsində bilik və bacarıqlar müxtəlif istiqamətləri əhatə edir. Bu ixtisas üzrə təhsil alanlar və ya bu sahədə işləyənlər aşağıdakı bacarıqları öyrənə bilərlər:

1. Proqramlaşdırma və Alqoritmlər

• Müxtəlif proqramlaşdırma dillərində (JavaScript, C++, Php, Java və s.) kod yazmaq
• Alqoritmlərin qurulması və optimizasiyası
• Verilənlər strukturlarını və məntiqi problemləri həll etmək

2. Şəbəkələrin İdarə Edilməsi və Kibertəhlükəsizlik

• Şəbəkələrin qurulması və idarə edilməsi (Cisco, MikroTik)
• DDoS hücumları və müdafiə strategiyaları
• FireWall və VPN qurğularının sazlanması
• Təhlükəsizlik protokolları və şifrələmə sistemləri

3. Veb-Texnologiyalar və Full-Stack İnkişafı

• Veb-saytların yaradılması və inkişafı (HTML, CSS, JavaScript, React, Vue.js)
• Server tərəfi proqramlaşdırma (Node.js, PHP, Python/Django)
• Verilənlər bazalarının idarə edilməsi (SQL, NoSQL – MySQL, PostgreSQL, MongoDB)

4. Bulud Texnologiyaları və Sistem İdarəçiliyi

• AWS, Azure, Google Cloud kimi bulud platformalarının istifadəsi
• Linux və Windows serverlərin idarə edilməsi
• Docker və Kubernetes kimi konteynerizasiya texnologiyalarının öyrənilməsi

5. Avtomatlaşdırma və Süni İntellekt

• Skript yazmaq və avtomatlaşdırma (Bash, PowerShell)
• Maşın öyrənmə və süni intellekt (TensorFlow, PyTorch)
• Böyük verilənlərin analizi və işlənməsi

6. İT Layihə İdarəçiliyi və Keyfiyyət Təminatı

• Agile, Scrum metodologiyaları ilə proqram təminatının idarə edilməsi
• Test yazma və proqram təminatının keyfiyyətini təmin etmək (QA, Manual & Automation Testing)

İT Mütəxəssislərinin İş Sahələri

Bu sahədə bilik əldə edənlər çox müxtəlif sahələrdə işləyə bilərlər:

İT mütəxəssisləri startup layihələrində, dövlət qurumlarında, bank sektorunda, beynəlxalq şirkətlərdə və hətta öz şəxsi bizneslərini quraraq işləyə bilərlər.

İT Sahəsində Trendlər və Yeniliklər

İnformasiya texnologiyaları daim inkişaf edir və bu sahədə yeni trendlər yaranır:

• Süni İntellekt və Maşın Öyrənmə (AI & ML) – Avtomatlaşdırılmış sistemlər, chatbotlar və böyük verilənlərin analizi.
• Kvant Kompüterləri – Gələcəyin yüksək hesablama gücünə malik kompüter texnologiyası.
• Blokçeyn Texnologiyası – Kriptovalyutalar, smart müqavilələr və təhlükəsiz məlumat saxlanması.
• 5G Texnologiyası – Yüksək sürətli mobil internet və IoT cihazlarının artması.
• Metaverse və VR/AR Texnologiyaları – Virtual reallıq və genişləndirilmiş reallıq sahəsində irəliləyişlər.
• No-Code və Low-Code İnkişaf – Proqramlaşdırma bacarığı olmadan tətbiqlərin yaradılması.

Bu yenilikləri izləmək və daim öyrənmək İT sahəsində uğurlu karyera qurmaq üçün vacibdir.

Gürcüstanda hansı universitetlərdə it mütəxəssisi üzrə təhsil almaq mümkündür?

Gürcüstanda IT üzrə bir çox universitetdə təhsil verilir, bu universitetlərdə hər biri olduğu sahəyə görə fərqli səvviyədə dərslər verilir. Aşağıda verilən siyahidə gürcüstanda IT üzrə təhsil verən bəzi universitetlər verilmişdir.
Xüsusi universitetlər:

1. Gürcüstan universiteti
2. Qafqaz universiteti
3. Biznes və texnologiya universiteti

Dövlət universitetləri:

1. İvane cavaxaşvili tbilisi dövlət universiteti
2. Gürcüstan Texniki Universiteti
3. İlia dövət univesiteti
4. Batumi şota rustaveli univesiteti